แม่น้ำเจ้าพระยา
แม่น้ำเจ้าพระยา
ระบบอุทกวิทยา
แอ่งสมุทร | มหาสมุทรแปซิฟิก |
ระบบแม่น้ำ | ระบบแม่น้ำเจ้าพระยา |
ลุ่มน้ำประธาน | ลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา |
ชื่อแหล่งน้ำ | แม่น้ำเจ้าพระยา |
ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
จุดเริ่มของแม่น้ำเจ้าพระยาอยู่ที่จังหวัดนครสวรรค์ โดยการรวมของแม่น้ำปิงและแม่น้ำน่าน ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยามีขนาดถึง 160,000 ตารางกิโลเมตร[ต้องการอ้างอิง] และมีความยาวถึง 372 กิโลเมตร โดยแยกออกเป็นแม่น้ำท่าจีนที่จังหวัดชัยนาทแม่น้ำเจ้าพระยา เป็นแม่น้ำเก่าในยุคไพลสโตซีน เป็นหนึ่งแควหลักของแม่น้ำซุนดาเหนือ ร่วมสมัยกับแม่น้ำแม่กลอง และแม่น้ำพุมดวง-ตาปี ต่อมาในต้นยุคโฮโลซีน น้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นจากการละลายของน้ำแข็ง ทำให้ขอบเขตแม่น้ำเจ้าพระยาหายไป เนื่องจากพื้นที่ลุ่มน้ำเจ้าพระยาเกือบทั้งหมดจมอยู่ใต้อ่าวไทยโบราณ จากนั้นจึงเริ่มการทับถมของดินตะกอนใหม่อีกครั้งเป็นแม่น้ำเจ้าพระยาในปัจจุบัน
การขุดลัดแม่น้ำ
การขุดลัดแม่น้ำเจ้าพระยาในบริเวณกรุงเทพมหานคร ทั้ง 3 ครั้งในสมัยอยุธยา ซึ่งประกอบด้วย- คลองลัดบางกอก พ.ศ. 2065[2] รัชสมัยสมเด็จพระไชยราชาธิราช
- คลองลัดบางกรวย พ.ศ. 2081 รัชสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ
- คลองลัดนนทบุรี พ.ศ. 2139 รัชสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง
ลำน้ำสาขา
ด้วยความที่แม่น้ำเจ้าพระยามีความสำคัญเปรียบเสมือนเส้นเลือดใหญ่ของภาคกลาง ทั้งในด้านการเดินทางและวิถีชีวิต นอกจากจะมีการสร้างสะพานและท่าน้ำจำนวนมากแล้ว ยังมีลำน้ำสาขา คลองธรรมชาติ และคลองขุด ซึ่งเชื่อมโยงแม่น้ำเจ้าพระยากับพื้นที่ภายใน ให้สามารถติดต่อถึงกันได้ โดยลำน้ำสาขาและคลองมีจำนวนมาก แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ๆ ดังนี้ต้นน้ำต้นน้ำซึ่งได้ไหลมาลงยังแม่น้ำเจ้าพระยาประกอบด้วยลำน้ำสาขาฝั่งซ้ายลำน้ำสาขาทั้งคลองธรรมชาติและคลองขุดในฝั่งซ้ายหรือฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา ประกอบด้วย
จังหวัดนนทบุรี
กรุงเทพมหานคร
จังหวัดสมุทรปราการ
| ลำน้ำสาขาฝั่งขวาลำน้ำสาขาทั้งคลองธรรมชาติและคลองขุดในฝั่งขวาหรือฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา ประกอบด้วย
จังหวัดนนทบุรี
กรุงเทพมหานคร
จังหวัดสมุทรปราการ
|
ท่าน้ำ
แม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นทางคมนาคมอีกเส้นทางสำหรับคนกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จึงทำให้มีการสร้างท่าน้ำจำนวนมากเพื่อรองรับการขนส่งทางน้ำ โดยท่าน้ำในการเดินเรือโดยสารในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล มีดังนี้
|
|
|
|
สะพาน
แม่น้ำเจ้าพระยาเป็นแม่น้ำสายหลักของประเทศ จึงมีสะพานข้ามแม่น้ำจำนวนมาก และส่วนใหญ่ในจำนวนนี้เป็นสะพานที่มีชื่อเรียก เช่น (เรียงจากต้นน้ำ)- สะพานเดชาติวงศ์ ถนนพหลโยธิน อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์
- สะพานตะเคียนเลื่อน ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 122 อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์
- สะพานสมเด็จพระวันรัต เฮง เขมจารี ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 333 อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
- สะพานธรรมจักร อำเภอมโนรมย์และอำเภอวัดสิงห์ จังหวัดชัยนาท
- สะพานชัยนาท ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 340 อำเภอเมืองชัยนาท จังหวัดชัยนาท
- เขื่อนเจ้าพระยา ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 311 อำเภอสรรพยา จังหวัดชัยนาท
- สะพานวัดโคกจันทร์ อำเภอสรรพยา จังหวัดชัยนาท
- สะพานอินทร์บุรี ทางหลวงชนบท สห.2006 อำเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี
- สะพานสิงห์บุรี ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 311 อำเภอเมืองสิงห์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี
- สะพานหลวงพ่อแพ ทางหลวงชนบท สห.3026 อำเภอเมืองสิงห์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี
- สะพานพรหมบุรี อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี
- สะพานวัดไชโย ทางหลวงชนบท อท.4002 อำเภอไชโย จังหวัดอ่างทอง
- สะพานอ่างทอง อำเภอเมืองอ่างทอง จังหวัดอ่างทอง
- สะพานอ่างทอง 2 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 334 อำเภอเมืองอ่างทอง จังหวัดอ่างทอง
- สะพานป่าโมก ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 329 อำเภอป่าโมก จังหวัดอ่างทอง
- สะพานอยุธยา-ภูเขาทอง ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 347 อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- สะพานกษัตราธิราช ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3263 อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- สะพานเกาะเรียน ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 356 อำเภอพระนครศรีอยุธยาและอำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- สะพานบางไทร ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 347 อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- สะพานเชียงราก ถนนกาญจนาภิเษก (ด้านตะวันตก) อำเภอบางไทร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และอำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี
- สะพานปทุมธานี ถนนรังสิต-ปทุมธานี อำเภอเมืองปทุมธานี จังหวัดปทุมธานี
- สะพานปทุมธานี 2 อำเภอเมืองปทุมธานี จังหวัดปทุมธานี
- สะพานนนทบุรี (สะพานนวลฉวี) ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 307 อำเภอเมืองปทุมธานี จังหวัดปทุมธานี และอำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี
- สะพานพระราม 4 ถนนชัยพฤกษ์ อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี
- สะพานคู่ขนานสะพานพระนั่งเกล้า ถนนรัตนาธิเบศร์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี
- สะพานพระนั่งเกล้า ถนนรัตนาธิเบศร์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี
- สะพานพระราม 5 ถนนนครอินทร์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี
- สะพานพระราม 7 ถนนจรัญสนิทวงศ์และถนนวงศ์สว่าง อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี และเขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร
- สะพานพระราม 6 ทางรถไฟสายใต้ เขตบางพลัดและเขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร
- สะพานกรุงธน (สะพานซังฮี้) ถนนราชวิถี เขตบางพลัดและเขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
- สะพานพระราม 8 ถนนอรุณอมรินทร์และถนนวิสุทธิกษัตริย์ เขตบางพลัดและเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
- สะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า ถนนสมเด็จพระปิ่นเกล้า เขตบางกอกน้อยและเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
- สะพานปฐมบรมราชานุสรณ์ (สะพานพุทธ) ถนนประชาธิปกและถนนตรีเพชร เขตธนบุรีและเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
- สะพานพระปกเกล้า เขตคลองสานและเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
- สะพานสมเด็จพระเจ้าตากสิน (สะพานสาทร) ถนนกรุงธนบุรี ถนนสาทรเหนือ และสาทรใต้ เขตคลองสาน เขตบางรัก และเขตสาทร กรุงเทพมหานคร
- สะพานพระราม 3 เขตธนบุรีและเขตบางคอแหลม กรุงเทพมหานคร
- สะพานกรุงเทพ ถนนมไหสวรรย์ เขตธนบุรีและเขตบางคอแหลม กรุงเทพมหานคร
- สะพานพระราม 9 ทางพิเศษเฉลิมมหานคร เขตราษฎร์บูรณะและเขตยานนาวา กรุงเทพมหานคร
- สะพานภูมิพล 1 ถนนวงแหวนอุตสาหกรรม เขตยานนาวา กรุงเทพมหานคร และอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ
- สะพานภูมิพล 2 ถนนวงแหวนอุตสาหกรรม อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ
- สะพานกาญจนาภิเษก ถนนกาญจนาภิเษก (ด้านใต้) อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น